پایان نامه بررسی بررسی میزان آگاهی پزشکان عمومی از روشهای پیشگیری از بارداری (EC) در سال 81 در 78 صفحه ورد قابل ویرایش

 

چکیده

پیشگیری اضطراری از بارداری Emergency contraception  مورد تحقیق قرار گرفت . در این تحقیق 100% پزشکان EC را شنیده بودند در حالیکه 14% کاندوم را جزء روشهای EC می دانستند، 32% افراد  IUD و 83% افراد HD))OCP را جزء روشهای EC می دانستند. 7% پزشکان معتقد بودند روشهای هورمونی Emergency Hormonal contraception(EHC) بدون عارضه است . در حالیکه عوارضی تهوع و استفراغ 87% ،‌خونریزی و لکه بینی 63% ،‌ترومبو آمبولی 31% ، سردرد 70% توسط بقیه ذکر شدند. 14% افراد به میزان تأثیر واقعی EHC واقف بودند ،‌83% به درستی می دانستند EHCمنع مصرفی ندارد . 40% افراد مدت اثربخشی را 72 ساعت می دانستند . 39% پزشکان EHC را به مراجعین خود توصیه نمی کردند. 62% در صورت لزوم برای خود EC استفاده می کردند. 41% پزشکان معتقد بودند جامعه دسترسی گسترده به روشهای EC داشته باشد ،‌41% دسترسی را کاملاً محدود و کنترل شده می خواستند . 71% از نظر شرعی روشهای EC را مجاز و 7% غیر مجاز         می دانستند ،‌50% معتقد بودند فقط پزشکان باید EC را تجویز نمایند.

 

در بررسی بعمل آمده آگاهی با سن ، ازدواج و سابقة‌ طبابت ارتباط معنی داری داشت  (P<0/0001) . آگاهی با کاهش سن و کاهش سابقة طبابت بیشتر می شد، همچنین آگاهی افراد مجرد بیشتر بود و

 

آگاهی با جنس ارتباطی نداشت.5/40 % افراد بدرستی می توانستند به مراجعین خود یک روش مؤثر EC را پیشنهاد و طریقه مصرف آن را بیان نمایند.

 

عملکرد افراد با سن ،‌سابقه طبابت و جنس ارتباط معنی داری داشت (P<0/001). افراد جوان با سابقة طبابت کمتر عملکرد بهتری داشتند. همچنین عملکرد خانم ها برخلاف آگاهی نسبت به آقایان بهتر بود. عملکرد با وضعیت تأهل ارتباط معنی داری نداشت (P=0/97). همچنین بینش افراد با سابقة طبابت ،‌سن ، جنس و وضعیت تأهل ارتباط معنی داری نداشت .

 

از نتایج این تحقیق مشخص شد بسیاری از پزشکان نمی توانند بخوبی و دقیق و کامل نسبت به EC به مردم اطلاعات بدهند و یا آنرا تجویز نمایند. لذا به مسئولان امر توصیه می شود که نسبت به آموزش پزشکان در مراکز بازآموزی در مورد EC توجه و تأکید بیشتری شود.

 

 

 

بیان مسئله:

 

    علیرغم دسترسی به روش‌های بسیار مؤثری که در زمینة جلوگیری از بارداری استفاده می‌شود بسیاری از حاملگی‌ها غیر برنامه‌ریزی شده و ناخواسته هستند. که در این موارد میزان سقط جنایی افزایش می‌یابد.¹شانس حاملگی در یک مقاربت محافظت نشده می‌تواند به اندازه باشد.‌¹ برای زنانیکه در معرض مقاربت محافظت نشده قرار می‌گیرند، برای مثال به کار نبردن روش‌های پیشگیری، پاره شدن کاندوم، فراموش نمودن خوردن قرص‌های جلوگیری اضطراری از بارداری و یا تجاوز جنسی، روش‌های جلوگیری از بارداری اضطراری برای جلوگیری از حاملگی ناخواسته توصیه می‌شود.‌¹

 

    طبق آمار موجود در آمریکا 60% حاملگی‌ها ناخواسته است که نیمی از آنها منجر به سقط می‌شود.‌² طبق برآورد who هر ساله 200000 زن یعنی هر 3 دقیقه یک زن جان خود را در اثر سقط و عوارض آن از دست می‌دهد و 99% این مرگ و میرها و عوارض در کشورهای در حال توسعه رخ می‌دهد.‌³ اگر هر زن در معرض یک مقاربت محافظت نشده از روش‌های جلوگیری اضطراری از بارداری استفاده کند، مقدار حاملگی ناخواسته تا کم می‌شود.‌ تخمین زده می‌شود که اگر پیشگیری اضطراری از بارداری (*EC) به صورت گسترده در آمریکا به کار گرفته می‌شد می‌توانست از 7/1 میلیون بارداری ناخواسته که منجر به 8/0 میلیون ختم به روش سقط شد جلوگیری کند.‌⁴

 

    عوارض بالای حاملگی ناخواسته و سقط‌های غیرقانونی ناشی از آن و توجه به این نکته که تنظیم خانواده یکی از اولویت‌های سیستم بهداشتی کشور می‌باشد،           لزوم آگاهی جمعیت در سنین باروری کشور از Morning after pills بعنوان گام دوم در برنامه بهداشت خانواده ایران می‌رساند تا در مواقع لزوم با استفاده از این روش‌ها ریسک یک بارداری ناخواسته را به خود، خانواده و جامعه تحمیل نکنند.

 

    مورد مهم دیگر بررسی سطح آگاهی و بینش و عملکرد پزشکان نسبت به EC به عنوان گروهی که مرجع افراد جامعه در مورد مشکلات بهداشتی می‌باشند و در بهبود سلامت جامعه نقش مهمی ایفا می‌نمایند می‌باشد.

 

    روشی که اکثراً در جلوگیری اضطراری از بارداری استفاده می‌شود رژیم Yuzpe است. روشی که متخصصین زنان و مامایی کانادا برای اولین بار ابداع کردند. رژیمYuzpe شامل200 (میکرو‌‌ گرم) اتنیل‌استرادیول* همراه mgr 2 (میلی‌گرم) نورژسترول یا mg1 (میلی‌گرم) لوونرژسترول می‌باشد که به دو مقدار** مساوی تقسیم می‌شود. و به فاصله 12 ساعت استفاده می‌گردد. رژیم Yuzpe باید هر چه زودتر تا 72 ساعت بعد از مقاربت محافظت نشده مصرف گردد.‌⁵ رژیم دیگری که به کار برده می‌شود، خوردن یک قرص 750 میکرو‌گرم لوونرژسترول هر چه زودتر در عرض 72 ساعت پس از مقاربت محافظت نشده و تکرار آن در 12 ساعت بعد، یا به جای آن از 25 قرص Mini pill که معادل همان 750 میکرو‌گرم است برای هر روز استفاده کرد.‌⁵

 

    البته ممکن است جذب هورمون هنگامی که تعداد زیادی قرص مصرف شود کمتر شود.‌ پزشکانی که با تصمیم برای تجویز EC روبرو می‌شوند در مورد تجویز آن مشکل دارند. که علت آن آموزش ناکافی درباره چگونگی مصرف آن است. پزشکانی که در این مورد کار کرده‌اند از نقص دانش تجربی خود آگاهند و علاقمند به بهبود دانش خود می‌باشند.‌⁶

 

    در یک مطالعه درباره EC در کارولینای شمالی در رابطه با بینش و عملکرد پزشک و مراقبت اولیه در سال 2001 انجام شد ]بررسی کایزر (1997) نشان داد که کمتر از 40% پزشکان خانواده به بیماران درباره دسترسی به EC اطلاعات می‌دهند و اطلاعات ناقص پزشکان و جامعه دلیل اصلی بهره‌برداری ناکافی از این روش بود.[

 

    در این بررسی در کارولینای شمالی 72% پاسخ‌دهندگان گفتند که اطلاعاتی به بیمار در مورد EC نمی‌دهند. 45% هرگز EC پیشنهاد نکرده بودند و 49% فقط 4-1 بار در سال گذشته پیشنهاد مصرف داده بودند. متاسفانه درکشورماهنوز پژوهشی در مورد آگاهی ، بینش وعملکرد پزشکان عمومی نسبت به EC  انجام نشده است . از آنجا که سقط درکشور ماغیرقانونی غیرشرعی است تنهاراه جلوگیری از بارداری در موارد وقوع مقاربت محافظت نشده روش پیشگیری اضطراری از بارداری می باشد . پزشکان عمومی نقش بسزایی در گسترش استفاده از روش های مذکور دارند.

 

 

---